Onze vijfde “Wijze” is arts, politica èn burgemeester van Schilde, één van de drie gemeenten die deelnamen aan het proefonderzoek van de Vlaamse overheid. Yolande Avontroodt is ook een “believer” van het allereerste uur en zet zich al jarenlang in voor een verbetering van de gezondheidszorg.
Dikkedarmkanker niet uit het oog verliezen
In 1985 zette de Europese Commissie de eerste stappen om in haar Europees gezondheidsbeleid van kanker een topprioriteit te maken. In 2003 kwam de Commissie tot een consensus rond een verantwoord en zinvol screeningsprogramma : preventief bevolkingsonderzoek is nuttig voor drie vaak voorkomende kankers: borstkanker, baarmoederhalskanker en dikke darmkanker.
Het Europese kader zette me aan om in de Kamer een voorstel van resolutie op tafel te leggen om ook in ons land de strijd met colorectale kanker of dikkedarmkanker aan te gaan. Ondanks zijn onbekendheid is dikkedarmkanker ook in ons land een belangrijke ‘killer’. De ziekte wordt soms omschreven als een ‘sfinx’: de aanwezigheid van darmkanker blijft al te vaak onopgemerkt en evolueert tot in een vergevorderd stadium vooraleer er symptomen zijn.
Epidemiologische data voor België tonen aan dat jaarlijks 7500 tot 8500 nieuwe kankers worden gediagnosticeerd. Zij vertegenwoordigen 13% van alle kankers. Bij vrouwen is dikkedarm kanker de 2de meest voorkomende kanker na borstkanker; bij mannen is het de 3de belangrijkste vorm van kanker. In Vlaanderen sterven elk jaar circa 1800 mensen aan dikkedarmkanker. Ingrijpen is en blijft dus nodig. Bij vroegtijdige detectie kunnen 95% van deze dikke darmkankers genezen. Vandaar is een programma voor vroegtijdige opsporing hoog noodzakelijk en geen overbodige luxe.
Concreet leidde mijn resolutie eerst tot een studie van het Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE). De centrale vraag luidde immers: “Hoe pakken we zo een opsporingsprogramma voor dikke darmkanker aan? Hoe vullen we het programma in?” Deze vragen leidden tot de conclusie dat we een onderscheid moeten maken tussen twee groepen: mensen van 50 tot 74 jaar zonder voorgeschiedenis van colorectale kanker en mensen van 40 tot 75 die reeds gevallen hebben gehad in hun familie. Hierop ging in Vlaanderen een pilootproject van start waarbij beide groepen werden uitgenodigd om deel te nemen aan een screening.
De gemeenten Schilde, Vosselaar en Borgerhout nemen deel aan het pilootproject. De belangstelling voor dit kankerpreventieproject is enorm groot. Dit merkte ik in mijn gemeente Schilde. Alvorens de doelgroep zijn testkit thuis ontving, organiseerden we in Schilde vooraf een informatieavond over dikkedarmkanker. Er waren 700 geïnteresseerden aanwezigen. De participatiegraad aan het proefproject zelf is enorm hoog: ruim 50% van de bevolking neemt deel. De eindresultaten van dit pilootproject worden in het najaar 2010 verwacht.
Nu al zijn inwoners van Schilde ons dankbaar omdat dank zij het screeningsonderzoek, bij hen dikkedarmkanker in een vroeg stadium ontdekt werd. Deze voorbeelden tonen aan dat preventie een huis is met vele kamers: goed geïnformeerde burgers, deelname van huisartsen en specialisten en een brede sensibilisatie zijn de ingrediënten voor een krachtdadige en efficiënte preventie van dikke darmkanker met 1 doel voor ogen: gezondheidsWINST!
