Een darmonderzoek (coloscopie) is een onderzoek dat je niet mag voorstellen als iets dat nooit fout loopt. Als arts moet je er wel alles aan doen om dit risico zo beperkt mogelijk te houden. Juiste voorbereiding, goede timing van het onderzoek en optimale omstandigheden voor, tijdens en na het onderzoek. Een check-list zoals bij het starten van een vliegtuig is geen overbodige luxe. Steeds dezelfde procedure, steeds dezelfde concentratie of het nu het eerste of het laatste onderzoek is. Niet altijd even gemakkelijk maar je moet de lat zo hoog mogelijk leggen. Je werkt in een team en ieder moet zijn steentje er toe bijdragen. De twee belangrijkste complicaties zijn de perforatie enerzijds en de bloeding na het wegnemen van een poliep anderzijds. Bij een perforatie zal het toestel een gatje in de wand van de dikkedarm maken en dan moet dit wel zo snel mogelijk hersteld worden. Dit kan onmiddellijk via een kijkoperatie worden uitgevoerd. Geen grote ingreep, na één nachtje slapen kan je meestal terug naar huis. Wanneer er heel veel divertikels zijn, moet je extra voorzichtig zijn en wanneer iemand vroeger al een operatie in de onderbuik heeft gehad ben je ook best op je hoede. Eigenlijk moet je altijd voorzichtig en op je hoede zijn, dat hoort bij een goed uitgevoerd onderzoek. In ervaren handen is een perforatie gelukkig een zeldzame gebeurtenis. Op 1000 onderzoeken maximum 1 keer…
Dus 999 onderzoeken zonder probleem.
Een recente studie gaf overigens een “perforatie-cijfer” van 1 op 1750.
Als een poliep wordt weggenomen, en zeker bij grotere poliepen, bestaat er ook een risico op een bloeding. Soms onmiddellijk bij het wegnemen, soms -eerder zeldzaam- na enkele dagen. Dit schat men op ongeveer 1 op 100. Bijna altijd kan men dit onmiddellijk herstellen met een bepaald product in te spuiten of er één of meerdere clipjes op te zetten. Een heelkundige ingreep is gelukkig slechts zelden noodzakelijk.
Als het dan toch fout gaat, moet je ook bereid zijn om onmiddellijk in te grijpen met alle middelen die je ter beschikking hebt. Ook dan is informatie en communicatie van primordiaal belang. Geen doekjes rond doen, geen leugentjes om bestwil, gewoon eerlijk vertellen wat er gebeurd is. Het vermijdt achteraf heel wat vervelende situaties. Als je de valkuilen en de gevaarlijke bochten van een darmonderzoek kent, ga je wellicht minder ongelukken hebben. Net als op de autosnelweg is overdreven snelheid in dat donkere orgaan je grootste vijand. Iedereen kent de richtlijnen, we proberen er ons dan ook zo goed mogelijk aan te houden. Er zijn altijd extreme omstandigheden, ook in de darm, maar dan moeten we extra op onze hoede zijn. In het verkeer doen we dat toch ook, waarom dan ook niet in die 100 à 120 cm lange dikkedarm.
Luc Colemont Volg @LucColemont
