Dit lijkt me een ideale vraag om deze reeks van 31 Vragen en 31 Antwoorden af te ronden. De twee meest vermelde onderzoeken om vroegtijdig darmkanker op te sporen zouden hier eigenlijk in een tabel moeten worden weergegeven en vergeleken. Ze hebben natuurlijk allebei hun voordelen en nadelen (ik zou het liever beperkingen noemen…)
Een iFOB-test van de stoelgang is vrij eenvoudig en simpel in gebruik. De mascara-test, zoals onze collega Evelien Dekker van Amsterdam ze noemde, zou meer en meer ingeburgerd moeten geraken. In tegenstelling tot de vroegere kaartjes, waarbij drie staaltjes ontlasting nodig zijn (de guaiac-FOB-test), volstaat één staaltje ontlasting. De test is dubbel zo gevoelig als zijn voorganger en wordt er alleen menselijk bloed opgespoord en is er geen interferentie van bepaalde voedingsstoffen of geneesmiddelen. Een kleine poliep die nog geen bloedverlies geeft zal wellicht wel niet worden opgespoord met deze test. Uit een grote Japanse studie van enkele jaren geleden bleek dat de helft van de beginnende kankers (Stadium A) hiermede nog niet kan worden opgespoord. Vandaar dat het ook belangrijk is, om die test om de 2 of maximum om de 3 jaren te herhalen. Dan is de kans groter dat de poliep of het gezwel toch op tijd gevonden wordt. Als 100 mensen boven de 50 jaar die test zullen doen, zullen er 5 of 6 “positief” zijn, d.w.z. men zal spoortjes bloed aantreffen die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Dan hoeft dan wel nog niet te betekenen dat er een poliep of kanker aanwezig is. Die mensen moeten wel best een darmonderzoek laten uitvoeren. Ook dan zal blijken dat slechts een minderheid uiteindelijk een poliep of darmkanker heeft.
De kostprijs van deze test is beperkt en wordt terugbetaald door het ziekenfonds als je die via de huisarts in het labo laat uitvoeren. In bepaalde landen kan je die “zelf-test” ook al in de apotheek kopen en kost die 7 à 8 Euro. Via het Internet kan je dezelfde test ook aanschaffen aan 15 Euro.
Voor een darmonderzoek is er natuurlijk wel wat meer voorbereiding nodig. Twee of drie dagen dieet volgen, om de darm al zo leeg mogelijk (“restenarm”) te maken en een speciale vloeistof drinken de dag voor en/of de dag van het onderzoek. Dit onderzoek heeft bijna steeds plaats in het ziekenhuis en je moet er een dag vrij voor nemen. Het gebeurt ook bijna steeds onder een lichte vorm van narcose (hetgeen we op … reeds besproken hebben) en hoeft absoluut niet pijnlijk te zijn. Dit is nog één van die misverstanden die je vaak hoort. Men gaat via de aars in de endeldarm en vervolgens de rest van de hele dikkedarm bekijken. Op een groot TV-scherm kunnen de arts en de verpleging alles in detail bestuderen. Indien er een poliep gevonden wordt kan die bijna steeds onmiddellijk worden verwijderd en opgevangen voor weefselonderzoek. Bij ongeveer 20 % van de personen die een preventief darmonderzoek laten doen zal men een poliep aantreffen. Als er geen afwijkingen worden gevonden en er zijn in de familie geen andere leden met darmkanker, ben je minstens 7 à 8 jaren, volgens meerdere studies zelfs 10 jaar gerust. Dat is dan toch een mooie beloning voor de inspanning die je voor het onderzoek gedaan hebt. Over de prijs van het onderzoek hebben we het ook reeds in een vorige vraag gehad (cfr. ) Dat is toch ook geen onoverkomelijke barrière. In ervaren handen zal men in meer dan 90 % van de gevallen de volledige lengte van de darm kunnen onderzoeken, en worden meer dan 90 % van de poliepen gevonden en verwijderd.
Voor een algemeen bevolkingsonderzoek lijkt de iFOB-test geschikt, voor individuele gevallen, en zeker voor de eerstegraadsverwanten van iemand met darmkanker is de coloscopie het aangewezen onderzoek.
Dit was het laatste antwoord op onze laatste vraag. Ik hoop dat jullie in die 31 dagen toch wat meer informatie gekregen hebben en iets meer weten over het vroegtijdig opsporen van darmkanker.
