Hoe darmkanker behandelen?
De behandeling van darmkanker heeft de afgelopen 30 jaar aanzienlijke vooruitgang geboekt. De evolutie omvat verbeteringen in heelkunde, de opkomst van talrijke nieuwe behandelingstechnieken en een verschuiving naar meer gepersonaliseerde benaderingen. Hier volgt een overzicht van de verschillende mogelijkheden van behandeling. Iedere patiënt is anders, en elke darmkanker heeft zijn eigen kenmerken. Het stadium van de darmkanker en de plaats waar het letsel zich bevindt speelt een belangrijke rol in de keuze en de strategie van de behandeling. Niet iedereen krijgt dezelfde behandeling. Dat wordt steeds in overleg met de patiënt besproken en uitgelegd. Belangrijk is te benadrukken dat hoe vroeger darmkanker ontdekt wordt, hoe groter de kans is op genezing!
01.
Heelkunde
Dertig jaar geleden was heelkunde, het verwijderen van het zieke stuk darm met het kwaadaardig gezwel (tumor), de belangrijkste behandeling voor darmkanker. De heelkundige technieken zijn de laatste decennia geëvolueerd van vrij invasieve procedures naar meer minimaal invasieve technieken. De zgn. ‘kijkoperatie’ (laparoscopie) en robot-geassisteerde heelkunde zijn in talrijke ziekenhuizen vandaag routine geworden.
Deze moderne methoden verminderen complicaties, versnellen het herstel en minimaliseren littekenvorming.
02.
Chemotherapie
In de jaren ’90 werd chemotherapie (de zgn. baxters) meer toegediend als ‘adjuvante’ therapie na heelkunde om het risico op herval (recidief) te verminderen. Zeker als bij onderzoek de lymfeknopen (lymfenodi) ook aangetast waren. De ontwikkeling van nieuwe cytotoxische geneesmiddelen en combinatietherapieën in de daaropvolgende decennia heeft de effectiviteit van chemotherapie vergroot en bijwerkingen verminderd. Men beschikt nu over diverse schema’s om als ‘eerstelijns’ of ‘tweedelijns’ behandeling te geven. De behandeling wordt ook steeds meer en meer ‘op maat’ gegeven.
03.
Radiotherapie
Vooral bij endeldarmkanker (waarbij het gezwel zich ter hoogte van het laatste stukje van de dikke darm bevindt) wordt vaak voor de operatie radiotherapie of ‘bestraling’ toegepast. De bedoeling is om het gezwel te verkleinen. Vaal wordt dit gecombineerd met chemotherapie. Het gebruik van radiotherapie de laatste jaren sterk geoptimaliseerd, met gerichtere technieken om kankercellen nauwkeuriger te bestralen en gezond weefsel te sparen. Deze precisie draagt bij aan effectievere behandelingen met minder bijwerkingen.
04.
Gerichte behandelingen
De identificatie van specifieke genetische mutaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van darmkanker heeft geleid tot zeer specifieke behandelingen. Geneesmiddelen die specifiek gericht zijn op bv. de epidermale groeifactorreceptor (EGFR) of de vasculaire endotheliale groeifactor (VEGF) gebruikt men nu al verschillende jaren in combinatie met andere geneesmiddelen. Het doel is om op die manier de groei van darmkankercellen af te remmen. Dit gebeurt altijd volgens schema’s die internationaal worden toegepast. Dit wordt ook steeds besproken op het M.O.C. (zie infra) met de verschillende specialis
05.
Immunotherapie
Bij immunotherapie wordt het natuurlijke afweermechanisme van het lichaam gestimuleerd om kankercellen aan te vallen. Voor patiënten met gevorderde darmkanker biedt immunotherapie nieuwe hoop. Voorlopig komt slechts een kleine groep patiënten (minder dan 10%) in aanmerking voor deze behandeling. Specifieke geneesmiddelen, zoals ‘checkpointremmers’, worden gebruikt om remmingen op het immuunsysteem op te heffen. Hierdoor kunnen immuuncellen beter kankercellen herkennen en aanvallen. Hopelijk zal deze vorm van therapie in de toekomst voor meer patiënten kunnen worden gebruikt..
06.
Moleculaire diagnostiek
Door individuele genetische kenmerken van tumoren te identificeren kunnen artsen op maat gemaakte behandelplannen opstellen. Deze zijn gericht op de specifieke genetische mutaties van de patiënt. Moleculaire analyses kunnen het effect van bepaalde medicaties voorspellen en zo de meest efficiënte therapie bepalen. Deze gepersonaliseerde benadering verbetert niet alleen de doeltreffendheid van de behandeling, maar minimaliseert ook onnodige bijwerkingen.
07.
Screening & vroege detectie
In oktober 2013 werd in Vlaanderen gestart met een bevolkingsonderzoek. Aanvankelijk voor alle personen tussen 56 en 74 jaar. Sedert 2020 krijgen alle mannen en vrouwen tussen 50 en 74 jaar om de 2 jaar gratis een stoelgangstest (iFOB-test) via de post toegestuurd. Hoe vroeger darmkanker ontdekt wordt, hoe groter de kans op genezing. Poliepen en darmkanker die occult bloed afgeven kunnen met deze eenvoudige test worden opgespoord.
Onze ‘grote boodschap’ is duidelijk: “Doe De Test!”
08.
Multidisciplinaire benadering
De behandeling van darmkanker is al enkele jaren geëvolueerd naar een multidisciplinaire benadering, waarbij verschillende medische disciplines samenwerken. De maagdarmspecialisten, chirurgen, oncologen, radiologen en pathologen werken wekelijks samen om de
meest effectieve behandeling voor elke individuele patiënt te bepalen. Deze vergadering wordt vaak het ‘M.O.C.’ (Medisch Oncologisch Consult) genoemd. Het resultaat hiervan wordt met de patiënt en de huisarts besproken.
09.
Klinische studies & experimentele therapieën
Wereldwijd worden diverse klinische studies uitgevoerd om nieuwe behandelingen uit te testen. Alvorens een nieuwe behandeling op grote schaal kan toegepast worden moet deze zeer nauwkeurig en minutieus getest worden. Dit gebeurt vaak in samenwerking met verschillende centra in diverse landen. Patiënten worden aangemoedigd om deel te nemen aan klinische onderzoeken. Op die manier kunnen ook zij bijdragen aan de verbetering van de behandeling van darmkanker. Ook artificiële intelligentie levert op dit vlak al een grote bijdrage.
We zijn er voor jou
Het ‘Stop Darmkanker’-team heeft slechts één doel voor ogen: een wereld zonder darmkanker. Op onze website vind je betrouwbare en wetenschappelijk onderbouwde informatie. Wij geloven in het principe “méér informatie = minder darmkanker”!
