Het zou de tussenstand kunnen geweest zijn van een spannende basketbalwedstrijd op zaterdagavond. Neen hoor, het was het nieuws op zondagmorgen dat het Vlaams bevolkingsonderzoek naar darmkanker wordt uitgebreid van 56 naar 55 jaar. Minister Jo Vandeurzen maakte vandaag bekend dat nog dit jaar 72.291 mannen en vrouwen die in 2017 55 jaar worden, uitgenodigd worden om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek. Diegenen die al verjaard zijn, krijgen dit cadeautje vanaf 1 juni nog nagestuurd. De anderen moeten nog even wachten tot de periode rond hun verjaardag.
Dit is natuurlijk goed nieuws op een mooie zomerse zondagmorgen. Een snelle berekening leert dat door dit initiatief in 2017 ongeveer 250 extra darmkankers (vroegtijdig) zullen worden opgespoord. 250x grotere kans op genezing, 250x minder familiaal leed en 250x minder uitgaven voor de erg dure geneesmiddelen die in latere stadia moeten worden aangewend.
Een win-win-win situatie die we alleen maar kunnen toejuichen en waarvoor Jo Vandeurzen en de Vlaamse overheid een pluim verdienen!
En toch, en toch…
Het heeft ook iets van “langzaam, maar zeker”, of misschien eerder “te langzaam, maar zeker”. Ik had bijna geschreven: ‘too little, too late’.
Weten we eigenlijk niet al méér dan 10 jaar dat de Europese richtlijnen glashelder zijn en lidstaten gevraagd wordt de screening te starten vanaf 50 jaar? Zijn we met zijn allen op de hoogte van het feit dat 1 op 7 van de mensen bij die darmkanker vastgesteld wordt, jonger is dan 50 jaar. Een groep waarvan recente studies aantonen dat die in de volgende jaren wellicht gaat toenemen. Weten we met zijn allen dat in vele andere landen, en we hoeven eigenlijk alleen maar de taalgrens over te steken, het bevolkingsonderzoek wel start vanaf 50 jaar?
De uitbreiding kost ongetwijfeld een pak geld. Jaarlijks zal nu 250.000 euro worden uitgetrokken om de 55-ers erbij te krijgen. Is het geld echt niet voorhanden om de 50, 51, 52, 53 en 54-jarigen er ook ineens bij te nemen? In sommige kringen hoor ik dat de overheid ieder jaar hoopt er een ‘jaartje’ bij te nemen. Aan dit tempo zullen de 50-jarigen pas in 2022 aan de beurt komen. Gaan we daar echt op moeten wachten? Ik hoop van niet…
Laat ons hopen dat het feit dat preventie (de investering) een ‘Vlaamse’ materie is, en therapie (de winst die het oplevert) een ‘federale’ materie hierin geen rol speelt. In een moderne welzijnsstaat –zijn we toch, niet?- als België zou dat geen issue mogen zijn. Dat Vlaanderen het op het vlak van de deelname aan het bevolkingsonderzoek stukken beter doet dan Wallonië (over Brussel zwijgen we liever) speelt hopelijk ook geen rol. En ‘beter doet’ is dan nog een zwaar understatement (52% vs 10 %).
Zou Vlaanderen toch niet wat ambitieuzer mogen zijn? Ik denk persoonlijk van wel. Op dit vlak kan je volgens mij niet ambitieus genoeg zijn. Als één op 20 Vlamingen ooit met darmkanker geconfronteerd wordt, dan staat het wat mij betreft op het prioriteitenlijstje. Hierover zou zelfs geen discussie mogen zijn. Vraag het ook maar eens aan gezondheidseconomen. De “gezonde levensjaren” die je met het vroegtijdig opsporen van darmkanker kunt winnen zijn echt niet zo duur!
Gelukkig zijn er onze huisartsen, zijn er de apothekers, zijn er méér en meer bedrijven die de test aanbieden aan diegenen die nog ‘te jong’ zijn om uitgenodigd te worden voor het bevolkingsonderzoek. Zij kunnen de Vlaamse overheid ondertussen een flinke hand toesteken in de strijd tegen darmkanker.
Maar ook zij die zgn. ‘te oud’ zijn, de +74-ers mogen we niet in de kou laten staan. Ook bij hen wordt nog te frequent darmkanker vastgesteld. De statistieken liegen op dit vlak niet. Het is trouwens een opmerking die ik bijna bij iedere lezing te horen krijg: “Waarom krijg ik als 75-er geen uitnodiging meer? Tel ik dan niet meer mee?”
Wij zullen met de vzw Stop Darmkanker alleszins dag na dag, week na week, maand na maand, de strijd met darmkanker blijven aangaan. Er zijn nog steeds véél te veel Vlamingen bij wie darmkanker in een gevorderd stadium ontdekt wordt. Er zijn nog steeds véél te veel poliepen die ongestoord darmkanker worden. Dit moet en kàn absoluut beter. Door nog meer informatie en nog meer voorlichting te geven. Door nog meer acties en campagnes te voeren.
Sluipmoordenaar darmkanker slaat iedere dag toe in Vlaanderen. Per dag verliezen 5 families in Vlaanderen een dierbare aan darmkanker. Dat zijn er voor mij nog steeds 5 te veel.
‘STOP DARMKANKER’, onze grote boodschap is en blijft duidelijk!
Tot blogs,
Luc Colemont Volg @LucColemont
